«Αλλάξαμε τις προτεραιότητες, εστιάζοντας στην κοινωνική πολιτική» – Συνέντευξη της Περιφερειάρχη Αττικής στην εφημερίδα «Εποχή»

Σε μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στην εφημερίδα «Εποχή» και στον δημοσιογράφο Πέτρο Ζούνη, η Περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου περιγράφει τα αποτελέσματα της δουλειάς που γίνεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια στην Περιφέρεια Αττικής με στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. 

Το πρώτο που κάναμε ήταν να αλλάξουμε τις προτεραιότητες, φέρνοντας στο επίκεντρο την κοινωνική πολιτική, προτεραιοποιώντας ταυτόχρονα την επίλυση χρόνιων εκκρεμοτήτων

Ειδικότερα, η Περιφερειάρχης αναφέρεται σε παρεμβάσεις που διαπιστώνουν καθημερινά οι πολίτες, τόσο σε υποδομές όσο και σε δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης, ενώ παραθέτει κάποιες «πρωτιές» της Περιφερειακής Αρχής με «έντονο ιδεολογικό πρόσημο»:

- Η παράταξή μας ανέλαβε την ευθύνη διοίκησης της μεγαλύτερης Περιφέρειας της χώρας σε μια από τις πιο δύσκολες μνημονιακές περιόδους. Η Αυτοδιοίκηση, σε Α’ και Β’ βαθμό, πλήρωσε βαρύ τίμημα για τις μνημονιακές πολιτικές. Το πρώτο που κάναμε ήταν να αλλάξουμε τις προτεραιότητες, φέρνοντας στο επίκεντρο την κοινωνική πολιτική, προτεραιοποιώντας ταυτόχρονα την επίλυση χρόνιων εκκρεμοτήτων, για την αντιπλημμυρική θωράκιση, την οδοποιία, τους βρεφονηπιακούς σταθμούς. 

- Αναλάβαμε επίσημα καθήκοντα τον Σεπτέμβριο του 2014, και μέσα σε τρεις μήνες εκπονήσαμε το πρόγραμμα «Ρεύμα για όλους», σε συνεργασία με τη ΔΕΗ, ώστε να διευκολύνουμε την πληρωμή των τιμολογίων ρεύματος και από συμπολίτες μας σε περιοχές όπως το Κερατσίνι, το Πέραμα και άλλες φτωχογειτονιές, όπου, λόγω της κρίσης, τα προβλήματα είχαν μεγαλώσει. Με την ίδια αποφασιστικότητα δρομολογήσαμε μια σειρά ακόμη από αντίστοιχες παρεμβάσεις, για το μεταναστευτικό/προσφυγικό, για τις αναπηρίες, υπερβαίνοντας τα κενά που προκύπτουν από το θεσμικό πλαίσιο, του Καλλικράτη (χθες) και του Κλεισθένη (σήμερα). 

Σήμερα στην Αττική λειτουργούν 327 εργοτάξια, που δίνουν δουλειά σε συμπολίτες μας, και τονώνουν τις τοπικές αγορές

- Βρήκαμε απέναντί μας προβλήματα που περιμέναμε, λόγω των μνημονιακών περικοπών, και του αριστερού προσήμου της ιδεολογίας μας, καταφέραμε ωστόσο μικρές νίκες. Σήμερα στην Αττική λειτουργούν 327 εργοτάξια, που δίνουν δουλειά σε συμπολίτες μας, και τονώνουν τις τοπικές αγορές. Δεν τα κάναμε φυσικά όλα καλά. Δεν κατορθώσαμε να χτυπήσουμε τη γραφειοκρατία και δεν εισακουστήκαμε επαρκώς αναφορικά με την κατοχύρωση της μητροπολιτικότητας της Περιφέρειας Αττικής, ή σε ζητήματα φορολογικής πολιτικής, που εγκαίρως και με πληρότητα προτείναμε. 

- Όταν αναλάβαμε την ευθύνη διοίκησης της Περιφέρειας, γίναμε η πρώτη Περιφέρεια που διεκδίκησε το σύνολο της χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, άμεσα, τεκμηριωμένα, και χωρίς εκ των υστέρων συμπληρωματικές καταθέσεις αναφορών και εκθέσεων, για την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Ένα μεγάλο ποσό, ενός δισεκατομμυρίου τριακοσίων εκατομμυρίων για έργα άμεσης προτεραιότητας, όπως την αποχέτευση, που μέχρι τότε δεν είχαν υλοποιηθεί από τις προηγούμενες διοικήσεις, λόγω κακής διαχείρισης των ευρωπαϊκών κονδυλίων και των εθνικών πόρων. 

Χρειάστηκε να καλύψουμε μέσα σε μερικούς μήνες κενά δεκαετιών

- Επιπροσθέτως, είχαμε την υποχρέωση να στηρίξουμε τις ανάγκες που δημιούργησαν η φτώχεια και το προσφυγικό φαινόμενο, με αποτέλεσμα να χρειαστεί να καλύψουμε, μέσα σε μερικούς μήνες, κενά δεκαετιών. Χωρίς την επιβάρυνση που θα συνεπάγονταν για τους πολίτες της Αττικής, πρόστιμα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παράνομες χωματερές και έλλειψη αποχετεύσεων.

- Επιτρέψτε μου να προσθέσω, και κάποιες «πρωτιές», με έντονο ιδεολογικό πρόσημο, όπως, το Σύμφωνο Ακεραιότητας για τις δημόσιες συμβάσεις, με τη Διεθνή Διαφάνεια και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ένας μηχανισμός διαφάνειας, που ελέγχει ταυτόχρονα την Περιφέρεια και τον ανάδοχο του έργου, για πρώτη φορά στην ελληνική πολιτεία. Για πρώτη φορά, έχουμε έναν δευτεροβάθμιο οργανισμό Αυτοδιοίκησης, που ασχολείται με το μεταναστευτικό/προσφυγικό. Η Περιφέρεια Αττικής έγινε συνομιλητής των θεσμικών οργάνων της Ευρώπης, τον κ. Γιούνκερ, τον κ. Τουσκ, τον κ. Σουλτς. Βγήκαμε μπροστά για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ενώ είμαι περήφανη και για την πρωτιά του Κέντρου logistics για είδη πρώτης ανάγκης. Μια αναγνωρισμένη, καλή ευρωπαϊκή πρακτική, που στηρίζει 42 δομές συνολικά στη χώρα και όχι μόνο στην Αττική, αναγκάζοντας την Ευρώπη να μας επαινέσει, την ώρα που, για άλλες πολιτικές μας ασκούσαν κριτική. 

- Θα  μπορούσα ακόμη να σας πω  για τα εκατοντάδες εργοτάξια, για τα 168 αντιπλημμυρικά έργα, για τα sea track που βάλαμε στις παραλίες της Αττικής ώστε οι ανάπηροι συμπολίτες μας, οι εγκυμονούσες, οι μανάδες μας, που είναι ηλικιωμένες, και δεν μπορούσαν να πάνε στην παραλία, να μπορούν να κάνουν το μπάνιο τους από τότε που ανέλαβε η  «Δύναμη Ζωής». Την ίδια στιγμή, δώσαμε στην Περιφέρεια «ταυτότητα». Την καταστήσαμε «ορατή», την ώρα που στο παρελθόν, ή πολλές φορές ακόμη και σήμερα, ο πολίτης δεν μπορούσε να κάνει τη διάκριση ανάμεσα στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση και την αιρετή Περιφέρεια. 

- (…) Πολλές φορές στην προσπάθειά μας να ανταποκριθούμε στις ανάγκες, γινόμαστε υπηρεσιακοί παράγοντες. Έχουμε υπογράψει για παράδειγμα μνημόνιο συνεργασίας με σειρά από φορείς όπως το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης, έτσι ώστε και να βοηθάει τους εναπομείναντες υπαλλήλους, εν αναμονή προσλήψεων, και να έχουμε επαφή με τη νέα τεχνογνωσία. Έχουμε φροντίσει να εργαστούμε για τη δημιουργία ενός οργανογράμματος που βοηθάει στην καλύτερη αξιοποίηση του υπάρχοντος προσωπικού, αλλά και την ανταπόκριση στις ανάγκες των πολιτών. Κάνουμε ό,τι είναι δυνατό. Μέσα από αυτή τη συνέντευξη, αιτούμαι προσλήψεις. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη. 

- Προσπαθήσαμε, υπογράφοντας μνημόνιο συνεργασίας με τα Επιμελητήρια, να διαδραματίσουμε σοβαρό ρόλο σε σχέση με την επιχειρηματικότητα των νέων, με τη νεοφυή επιχειρηματικότητα. Γι’ αυτό και καθιερώσαμε τον θεσμό βράβευσης νέων επιχειρηματιών, σε συνεργασία με το ΕΒΕΑ.

Για το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και τα νέα δεδομένα που δημιουργεί, η Περιφερειάρχης επισημαίνει:

- Το γεγονός ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα συντεταγμένοι φορείς της Δημοκρατίας, συνδικαλιστικοί φορείς και άλλοι αρνούνται την ύπαρξη κλιματικής αλλαγής, μας έχει οδηγήσει σε μια καθυστέρηση την οποία, δεν τη μετράμε σε πρόστιμα, όπως στην περίπτωση των απορριμμάτων ή του αποχετευτικού, αλλά σε ανθρώπινες ζωές και μέρος του ΑΕΠ. Διότι, δεν μιλάμε για δύο άσχημα γεγονότα που έγιναν στην Περιφέρεια Αττικής αλλά μιλάμε για δυο εθνικές τραγωδίες και στη συνέχεια επακολούθησαν και άλλες. Επομένως, πρέπει να κερδίσουμε τον χρόνο που χάσαμε, αρνούμενοι το προφανές: ότι δηλαδή, η αλλαγή του κλίματος είναι εδώ και θα παραμείνει, και εμείς οφείλουμε να πάρουμε τα μέτρα μας.

- Εμείς είχαμε το θέμα της κλιματικής αλλαγής ως προτεραιότητα, γι’ αυτό και κινήσαμε γη και ουρανό για να ξεμπλοκάρουμε όπως και καταφέραμε, ένα κρίσιμο αντιπλημμυρικό έργο, που είχε βαλτώσει επί χρόνια, τη διευθέτηση του ρέματος της Αγίας Αικατερίνης στη Μάνδρα. Γι’ αυτό και δημιουργήσαμε θέση Αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος – Κλιματικής Αλλαγής και Έργων Αντιπλημμυρικής Προστασίας. Γι’ αυτό και μετέχουμε ως Περιφέρεια του οικοσυστήματος της Μεσογείου σε κοινές πρωτοβουλίες, όπως αυτή του Plan Bleu, που φέτος έκλεισε 40 χρόνια δράσεων. Γι’ αυτό κι έχουμε εντάξει την Περιφέρεια Αττικής στο Bologna Charter, σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών, μέσα από την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Γι’ αυτό και βάζουμε τις βάσεις, μέσα από συνέργειες με έγκριτους επιστημονικούς και πανεπιστημιακούς θεσμούς, όπως το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, το Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Εθνικό Αστεροσκοπείο, για ένα πρότυπο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης από έντονα πλημμυρικά φαινόμενα για όλη την Αττική. Γι’ αυτό και εκπονούμε «το Περιφερειακό Σχέδιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή» (ΠεΣΠΚΑ), με στόχο την ιεράρχηση των απαραίτητων μέτρων και δράσεων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή για την επόμενη τουλάχιστον επταετία. Γι’ αυτό και διοργανώσαμε, στις αρχές Ιουλίου, σχετική ημερίδα και στις αρχές Οκτωβρίου εξειδικεύσαμε, με νέα, διεθνή ημερίδα.

- Αυτή τη στιγμή και ο υπουργός Περιβάλλοντος, ο Σωκράτης Φάμελλος προσπαθεί να κερδίσει τον χαμένο χρόνο. Έχει προχωρήσει τον παλιό σχεδιασμό σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, και εμείς είμαστε από τις Περιφέρειες εκείνες που έχουν προχωρήσει τον Περιφερειακό Σχεδιασμό για την Κλιματική Αλλαγή. Φυσικά, πρέπει να αλλάξουν και να γίνουν πολλά και δεν είμαστε προετοιμασμένοι και σε επίπεδο νοοτροπίας. Διότι, αφού η κλιματική αλλαγή ήρθε και θα μείνει, θα πρέπει και εμείς ως πολίτες να καταλάβουμε ότι οφείλουμε να λειτουργούμε διαφορετικά. Μόλις χθες, με πρωτοβουλία της Περιφερειακής Ενότητας Πειραιά και με τη βοήθεια του διοικητή του Πυροσβεστικού Σώματος διοργανώθηκε ενημερωτική συνάντηση, όπου μετείχα, με σχολεία για να ενημερωθούν για την προστασία από φωτιές, σεισμούς. Γιατί, κανένας νόμος δεν μπορεί να μας προστατέψει αν εμείς έχουμε άγνοια. Αυτές είναι πρωτοβουλίες που καταδεικνύουν ότι η Περιφέρεια Αττικής προτεραιοποιεί τα ζητήματα περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής. Αυτό όμως πρέπει να αφορά όλη την Ελλάδα.

Παράλληλα η Ρένα Δούρου αναφέρεται στις πρωτοβουλίες για την επίλυση του χρονίζοντος ζητήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική – «Πιστεύω ότι τη μάχη την κερδίζουμε», σημειώνει η ίδια:

- Αισθανόμαστε περήφανοι που εφαρμόσαμε αυτά που λέγαμε εδώ και δεκαετίες, αλλά την ίδια στιγμή αισθανόμαστε και... σαν το Γαλατικό Χωριό που φοβάται μην του πέσει ο ουρανός στο κεφάλι. Έχουμε, όμως, τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του αρμόδιου Επιτρόπου Περιβάλλοντος, για τον τρόπο με τον οποίο συντάξαμε τον νέο Περιφερειακό Σχεδιασμό για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική που είναι πολύ διαφορετικός από τις άλλες περιοχές. Μάλιστα, όταν θα κυκλοφορήσει η «Εποχή», θα βρίσκομαι στα Κύθηρα όπου εγκαινιάζουμε πρότυπο χώρο εναπόθεσης υπολειμμάτων και όχι ταφής απορριμμάτων. Είναι ένα στοίχημα που, όπως η αποχέτευση, παλέψαμε και προωθήσαμε σε χρόνους ρεκόρ. Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε το 2003 και το 2014 που αναλάβαμε, βρήκαμε... έντεκα σελίδες και είχαν τροχιοδρομήσει να κάνουν τέσσερα ΣΔΙΤ.

Μέσα σε δύο χρόνια, έχοντας απέναντι θεούς και δαίμονες, όχι μόνο τα μεγάλα συμφέροντα αλλά και πολλά μικρά, περάσαμε τον Περιφερειακό Σχεδιασμό

- Στη γραφειοκρατία της Ευρώπης, μπορούμε να προσάψουμε πολλά. Για την κοινωνική πολιτική της, για την οικονομία, για το πώς διαλύθηκε το όραμα θεμελιωδών ευρωπαϊκών ιδεών, όπως απέναντι στον φασισμό. Στο θέμα του περιβάλλοντος ωστόσο, είναι πάρα πολύ αυστηρή. Και αυτά τα 4 χρόνια, η Κομισιόν ήταν εκείνη που μας στήριξε, έναντι της σθεναρής αντίδρασης μικρών και μεγάλων συμφερόντων, τα οποία θέλουνε να βάλουν τα ΣΔΙΤ από την πίσω πόρτα, ως μια εύκολη λύση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Μια τέτοια κατάσταση ζήσαμε στην Αττική με τη ρηγμάτωση που είχαμε στον ΧΥΤΑ Φυλής. Εμείς, μέσα σε δύο χρόνια, έχοντας απέναντι θεούς και δαίμονες, όχι μόνο τα μεγάλα συμφέροντα αλλά και πολλά μικρά, περάσαμε τον Περιφερειακό Σχεδιασμό που ενεκρίθη και ως μέρος του Εθνικού Σχεδιασμού και από την Κομισιόν. Και πλέον, ο Περιφερειακός Σχεδιασμός πληροί τις ευρωπαϊκές προϋποθέσεις και μπορεί να χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ. 

- Για να μην υπάρχουν σκιές, συνδράμαμε τους Δήμους, προκειμένου να φτιάξουν εκείνοι τα δικά τους σχέδια διαχείρισης. Κάποιοι Δήμαρχοι, λόγω της υποστελέχωσης και της έλλειψης πόρων δεν ήταν σε θέση και κάποιοι προτιμούσαν τα ΣΔΙΤ ή προτιμούν τη χωματερή της Φυλής. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε έχουμε τον Περιφερειακό Σχεδιασμό, έχουμε τα τοπικά σχέδια διαχείρισης, έχουμε Δήμους οι οποίοι πρωτοπορούν, όπως είναι ο Δήμος Βριλησσίων, ο Δήμος Χαλανδρίου, ο Δήμος Κυθήρων και έχουμε και Δήμους που υπολείπονται πάρα πολύ και προτιμούν να αυξάνουν τα δημοτικά τέλη στους δημότες τους και να πηγαίνουν να θάβουν τα σκουπίδια τους στη Φυλή και να μην ακολουθούν τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.

- Εμείς δεν τάξαμε θαύματα. Είπαμε ότι, για να κλείσει η Φυλή, πρέπει να υλοποιηθούν πολιτικές, όπως η ανακύκλωση, η επαναχρησιμοποίηση, δηλαδή οι αρχές της κυκλικής οικονομίας. Αυτό παίρνει χρόνια, όμως έχουμε τροχιοδρομήσει σωστά. Έχουμε υπογράψει για ίδρυση και λειτουργία διαδημοτικής μονάδας επεξεργασίας βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) Δήμου Μαρκοπούλου και όμορων Δήμων. Και προσπαθούμε να εξηγήσουμε στους Δημάρχους ότι η Περιφερειάρχης δεν είναι απέναντί τους και οι ίδιοι θα έχουν να κερδίσουν πολύ περισσότερα και για το περιβάλλον και για θέσεις εργασίας, αν λειτουργήσουν με όρους κυκλικής οικονομίας. Πιστεύω ότι τη μάχη την κερδίζουμε.