Φίλες και φίλοι,

Αρχίζουμε σήμερα μια πορεία ανατροπής και ελπίδας για τη μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας μας. Την Περιφέρεια Αττικής. Για να στείλουμε ένα διπλό μήνυμα, σαφές και κατανοητό από τους πάντες. Έτσι, ώστε, να μην μπορεί να το διαστρεβλώσει ή να το παραγνωρίσει η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου το βράδυ των εκλογών.

Ξέρετε, το βράδυ εκείνο που θα πέσουν οι μάσκες των δήθεν «ακομμάτιστων» τεχνοκρατών και θα σπεύσουν να βάψουν μπλε και γαλάζιους τους δήμους και τις περιφέρειες, προκειμένου να καταδείξουν ένα πράγμα. Ότι πάμε σαν άλλοτε.Ότι δεν χρειάζεται να αλλάξουμε ρότα. Το τροπάρι είναι γνωστό. Και οι ψαλμωδίες περί δήθεν εξόδου από την κρίση και εισόδου στις αγορές, στο πλαίσιο του νέου παραμυθιού που αναπαράγουν τα ΜΜΕ, γνωστές επίσης.

Πλην, όμως, δεν πείθουν κανέναν. Όποιον τόνο κι αν επιλέξουν οι δεξιοί κι αριστεροί ψάλτες. Όποιο μέσο παραπληροφόρησης κι αν χρησιμοποιήσουν.

Το διπλό, λοιπόν, μήνυμα που θα στείλουν οι πολίτες μέσα από τις κάλπες του Μαΐου, δεν θα το αποφύγουν οι οπαδοί της λιτότητας. Ένα μήνυμα τέλους των πολιτικών που κατέστησαν τις πόλεις μας, πόλεις για ανθρώπους – φαντάσματα. Χωρίς υγιή επιχειρηματικότητα, χωρίς πράσινο, χωρίς χώρους πολιτισμού και αθλητισμού, χωρίς ζωή.

Κι ένα μήνυμα νέας αρχής. Νέας αρχής για τον τόπο. Νέας αρχής για την Αττική. Με δεδομένο ότι η Αττική αποτελεί μια μικρογραφία όλων των προβλημάτων της χώρας. Προβλημάτων που επέτεινε ή και δημιούργησε η πολιτική της λιτότητας, των δραστικών περικοπών των δημοσίων δαπανών, η καταστροφική μεταρρύθμιση του Καλλικράτη.

Μεταξύ των προβλημάτων αυτών, το σημαντικότερο είναι η ίδια η σημερινή Διοίκηση της Περιφέρειας. Αυτή ακριβώς που τα τελευταία 3.5 χρόνια δεν τόλμησε να υψώσει φωνή διαμαρτυρίας και αντίστασης στα όσα τερατώδη, καταστροφικά και επικίνδυνα για τις ζωές μας και το περιβάλλον, προωθεί η κεντρική κυβέρνηση.

Η διοίκηση του απερχόμενου Περιφερειάρχη ήταν μια διοίκηση που ευθυγραμμίστηκε πλήρως με τις κεντρικές πολιτικές επιλογές της λιτότητας και των μνημονίων. Ήταν μια Διοίκηση – εκτελεστικό όργανο των πολιτικών εκείνων που τσιμεντοποιούν τις πόλεις μας, που παραδίδουν τις ζωές μας σε εργολαβικά συμφέροντα, που υποβαθμίζουν το επίπεδο ζωής μας στο όνομα της εξυπηρέτησης των ολίγων.

Η απερχόμενη Διοίκηση δεν άφησε απόφαση για απόφαση, περίπτωση για περίπτωση που να μην τη σφραγίσει είτε με την απραξία είτε με την δράση της – πάντα όμως στην ίδια κατεύθυνση: εκείνη της εκχώρησης δημόσιας περιουσίας και υποδομών σε βάρος της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος. Η απερχόμενη Διοίκηση αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τους πολίτες της Περιφέρειας Αττικής. Για τις πόλεις μας. Για το μέλλον των παιδιών μας.

Γι’ αυτό και στις κάλπες του Μαΐου η άκρως επικίνδυνη αυτή διοίκηση που δεν έβγαλε άχνα και αποδέχθηκε αδιαμαρτύρητα όλες τις πολιτικές τσιμεντοποίησης, όλες τις εργολαβικές επιταγές, πρέπει να γίνει παρελθόν.

Και στον σκοπό αυτό πρέπει να συμβάλλουμε όλες και όλοι. Κανείς δεν περισσεύει από τον δύσκολο αλλά απαραίτητο αγώνα.

Η «Δύναμη Ζωής», ο συνδυασμός μας, θέλει να συσπειρώσει όλες εκείνες τις πλατειές δημοκρατικές δυνάμεις που στοχεύουν στο ίδιο πράγμα. Να μπει τέλος στην επικίνδυνη σημερινή διοίκηση και να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο για τα εκατομμύρια κατοίκων της Αττικής.

Αγωνιζόμαστε κοιτάζοντας το μέλλον. Αγωνιζόμαστε σήμερα για το αύριο. Αγωνιζόμαστε για να γίνει η κοινωνική πολιτική πρώτη προτεραιότητα στην περίοδο οξύτατης ανθρωπιστικής κρίσης που ζούμε. Αγωνιζόμαστε για να διοχετευθούν οι πόροι, όχι στους εργολάβους αλλά στις ανάγκες των πολιτών. Αγωνιζόμαστε για να αποκτήσει η κοινωνία συνοχή. Για να πάψει ο κατακερματισμός της λόγω των δραστικών περικοπών των δημοσίων δαπανών. Αγωνιζόμαστε για την προστασία της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος. Αγωνιζόμαστε για να αποκτήσει η Αυτοδιοίκηση το πραγματικό της νόημα. Να πάψει να είναι ετεροδιοίκηση. Για να βρεθούν οι πολίτες στο επίκεντρο της λήψης των αποφάσεων.

Ωστόσο, ο αγώνας αυτός δεν θα είναι εύκολος. Γιατί η απερχόμενη Διοίκηση έχει τη στήριξη των ισχυρών συμφερόντων των ολίγων που από το πρωί ως το βράδυ διαφημίζουν τα… δήθεν θαύματα της διαχείρισης του εκλεκτού τους. Ο οποίος, από την πλευρά του, τώρα, λίγο πριν από τις κάλπες, κόπτεται να παρουσιάσει έργο. Και να επιδείξει και… πλεόνασμα.

Όμως αυτό το πλεόνασμα τον εκθέτει τον κ. Περιφερειάρχη. Γιατί αποδεικνύει το πλεόνασμα θράσους του. Αποδεικνύει το πλεόνασμα απραξίας του. Αποδεικνύει το γεγονός ότι εκτέλεσε μόλις το 12,50% των προϋπολογισμένων από τη δική του διοίκηση έργων!!!

Scripta manent. Τα γραπτά παραμένουν. Και είναι και μαρτυριάρικα. Η Αττική μας είχε μια διοίκηση που έχει να επιδείξει έργα βιτρίνας, ανάπλασης δρόμων και πλατειών. Έργα καλλωπιστικά. Και όχι έργα κοινωνικά ή έργα υποδομής, που τόσο έχει ανάγκη η Αττική, που τόσο έχουμε ανάγκη όλοι μας.

Εν έτει 2014, με μια δυνατή βροχή το λεκανοπέδιο πνίγεται, καταστρέφονται περιουσίες, απειλούνται ζωές. Και τούτο γιατί ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί, ως όφειλε, ο αντιπλημμυρικός σχεδιασμός.

Όπως δεν έχει ολοκληρωθεί και το αποχετευτικό σύστημα. Ή δεν υπάρχει ένα νέο μοντέλο διαχείρισης των απορριμμάτων, μακριά από φαραωνικές εγκαταστάσεις που και κοστίζουν στον πολίτη και καταστρέφουν το περιβάλλον. Έλλειμμα κοινωνικής πολιτικής, έλλειμμα υποδομών χαρακτηρίζουν λοιπόν την Περιφέρεια Αττικής. Μα πάνω από όλα, έλλειμμα σχεδιασμού για το τι είδους πόλεις θέλουμε. Έλλειμμα που δεν έτυχε αλλά πέτυχε. Έλλειμμα που αποτυπώνεται ανάγλυφα στις περιπέτειες και τελικά στην δρομολογημένη εξαφάνιση του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας – Αττικής.

Όπως φαίνεται και από την απόφαση του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης για… κατάργηση οργανισμών όπως ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Αθήνας και η Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Αθήνας, οργανισμών που λειτουργούσαν ως εν δυνάμει δημοκρατικές δικλείδες για τον σχεδιασμό.

Δηλαδή δεν έχουμε να κάνουμε με τυχαίες αποφάσεις. Αλλά με συγκεκριμένες μνημονιακές πρόνοιες, όπως αυτές προβλέπονται ως όροι στο πλαίσιο του νέου προγράμματος οικονομικής πολιτικής. Μιας πολιτικής που προωθεί άρδην την ιδιωτικοποίηση δημόσιων χώρων και υποδομών.

Έτσι, συγκεκριμένα, στις υποχρεώσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, συμπεριλαμβάνεται η υποχρέωση της μεταρρύθμισης του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού.

Και με τη λέξη «μεταρρύθμιση» εννοείται «η εξασφάλιση μεγαλύτερης ευελιξίας στην αξιοποίηση ακινήτων για ιδιωτικές επενδύσεις και η απλούστευση και επιτάχυνση χωροταξικών σχεδίων».

Καταλαβαίνουμε όλοι τι σημαίνουν αυτές οι λέξεις: ευελιξία για τις κατ’ ευφημισμό επενδύσεις και απλούστευση και επιτάχυνση χωροταξικών σχεδίων. Εκείνο που ενδιαφέρει είναι η θεσμοθέτηση μιας άνευ όρων και ορίων «ελαστικότητας» προκειμένου να διευκολυνθούν πάσης φύσεως ληστρικά συμφέροντα.

Να υπογραμμίσουμε εδώ ότι τα μέχρι σήμερα προβλήματα δεν οφείλονταν τόσο στις αδυναμίες του υφιστάμενου χωρικού σχεδιασμού αλλά στο γεγονός της μη εφαρμογής του, της απαξίωσής του, λόγω έλλειψης συγκεκριμένης πολιτικής βούλησης. Εξ’ ου και η απόλυτα ρητορική, στα χαρτιά επανάληψη της έννοιας της αειφόρου ανάπτυξης.

Σήμερα, όμως, η ανάγκη αλλαγής αυτής της υπάρχουσας επί δεκαετίες στρεβλής κατάστασης, χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την εγκαθίδρυση μιας φιλοσοφίας που εξυπηρετεί ξεδιάντροπα τα συμφέροντα των δανειστών. Το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης καθίσταται άδειο κέλυφος. Χωρίς δεσμευτικό χαρακτήρα. Απλή έκθεση ιδεών. Ένα φύλο συκής που δεν κρύβει τη ζοφερή πραγματικότητα. Ότι, δηλαδή, χωρίς δεσμευτικό Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, καταργείται ουσιαστικά ο χωροταξικός σχεδιασμός.

Πλέον δεν υπάρχει καν ανάγκη να τηρούνται έστω και τα προσχήματα: τα ιδιωτικά συμφέροντα θα μπορούν να αναπτύσσονται επιβάλλοντας τους όρους και τις απαιτήσεις τους για μέγιστη κερδοφορία σε βάρος των απόψεων των φορέων, των επιστημόνων, των κοινωνιών. Ο «επενδυτής» καθίσταται έτσι ο ανώτατος νομοθέτης, ο ανώτατος κριτής.

Τέλος, η δυνατότητα προσφυγής των πολιτών στο ΣτΕ, γιατί απλά δεν θα υπάρχει η σχετική νομική βάση. Έτσι θα αποφεύγονται οι καθυστερήσεις στις επενδύσεις. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής στο Λεκανοπέδιο…

Γιατί το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο, αγνώριστο κατάλοιπο εκείνου του 1985, βάζει ουσιαστικά ταφόπλακα στα ρυθμιστικά σχέδια. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μη σχέδιο. Αποδεικνύοντας ότι μία χρεοκοπημένη αποικία, όπως είναι σήμερα η Ελλάδα, πρέπει να απολέσει, πέραν της οικονομικής της δυνατότητας, και τη δυνατότητα διαφύλαξης του φυσικού της περιβάλλοντος.

Ο νόμος σε ό,τι αφορά στη χωροταξία και το περιβάλλον είναι πλέον αυτός του αποικιοκράτη – επενδυτή. Έτσι, τα κρίσιμα διακυβεύματα για τη λειτουργία μίας πόλης, όπως λόγου χάρη η διαχείριση των απορριμμάτων, η διαχείριση της δόμησης, αυθαίρετης και μη, τα μεγάλα έργα μεταφορών, τα ενεργειακά πάρκα, και άλλα, δεν θα αποτελούν σημεία αναφοράς στο πλαίσιο συνολικού σχεδιασμού. Αλλά θα γίνουν αντικείμενα επιμέρους αντιμετώπισης ανάλογα με τα συμφέροντα των επενδυτών.

Με δύο λόγια: το προωθούμενο προς ψήφιση Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας – Αττικής, αυτό ακριβώς που πέρασε κατά πλειοψηφία από το Περιφερειακό Συμβούλιο στις αρχές Φεβρουαρίου φέτος, η απερχόμενη Διοίκηση, είναι προσχηματικό, δεν δεσμεύει, δεν ρυθμίζει, τροποποιείται πανεύκολα, ελέγχεται από τα πάνω και δεν παρακολουθείται από τα κάτω, ενώ λειτουργεί στη λογική της τσιμεντο-ανάπλασης.

Η βασική όσο και καταστροφική του επιλογή, συνίσταται στην επιστροφή στην πολιτική των αναπτυξιακών αξόνων αντί των πόλων. Αξόνων που ταυτίζονται, κάθε άλλο παρά τυχαία βέβαια, με οδικούς άξονες που κατακερματίζουν το στόχο της συμπαγούς πόλης.

Φίλες και φίλοι,

Αν αφήσουμε αυτή την εξέλιξη να ολοκληρωθεί, θα βρεθούμε σύντομα μπροστά σε πόλεις – φρούρια, γεμάτες τεράστια εμπορικά κέντρα στο πλαίσιο ενός νεοφιλελεύθερου υποδείγματος, χωρίς ίχνος κοινωνικής παροχής. Χωρίς ίχνος δημόσιου χώρου.Μέσα από την εκχώρηση προς δήθεν «αξιοποίηση» ακόμη και κομματιών της ιστορίας και του πολιτισμού των πόλεων.

Το πρόσφατο παράδειγμα των Προσφυγικών της Αλεξάνδρας είναι χαρακτηριστικό.

Φίλες και φίλοι,

Για την Περιφέρεια Αττικής διεκδικούμε έναν συνολικό, ουσιαστικό και δημοκρατικά διευρυμένο, ρυθμιστικό σχεδιασμό. Έναν σχεδιασμό – τριπλό εργαλείο: ανάπτυξης, καταπολέμησης των κοινωνικών ανισοτήτων και προστασίας του περιβάλλοντος. Και παράλληλα έναν σχεδιασμό – ασπίδα της ιστορίας, της παράδοσης και της απαράμιλλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Αττικής.

Για την υλοποίηση του ρυθμιστικού αυτού σχεδιασμού απαιτείται η ανασύσταση ενός αυτόνομου φορέα όπως ήταν ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας, υπό την εποπτεία και καθοδήγηση της Περιφέρειας, με διεύρυνση της συμμετοχής της και συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Δηλαδή φορέων, κινημάτων, τόσο στη φάση της κατάρτισης όσο και παρακολούθησης της εφαρμογής του σχεδιασμού.

Άρρηκτα συνδεδεμένη με το νέο φορέα, είναι και η λειτουργία ενός Παρατηρητήριου για καταγραφή των χωρικών δεδομένων που θα τροφοδοτεί τον σχεδιασμό.

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, επείγει για την Περιφέρεια Αττικής ο σχεδιασμός ενός νέου ρυθμιστικού σχεδίου που θα εξυπηρετεί συνολικά και κοινωνικά δίκαια την ανάπτυξη. Και τούτο γιατί ελλείψει νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου, η Αττική είναι και θα παραμείνει η μόνη Περιφέρεια της Χώρας χωρίς Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο. Η υπεράσπιση των κοινών και των πόρων – φυσικών παραγωγικών και κοινωνικών-, προς όφελος όλων των κατοίκων της Αττικής, στο πλαίσιο του προτύπου παραγωγικής ανασυγκρότησης και των αδιαπραγμάτευτων όρων προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και τοπίου, οφείλει να είναι η κεντρική ιδέα ενός νέου ρυθμιστικού σχεδίου, στον αντίποδα ακριβώς του σημερινού.

Έτσι, με δεδομένη τη σημερινή κοινωνικο-οικονομική κρίση, εν συντομία, οι βασικές κατευθύνσεις πρέπει να είναι:

Η τόνωση της κεντρικότητας και η ανάσχεση της αστικής διάχυσης στην πολύτιμη και πεπερασμένη εξωαστική γη,

Η άμβλυνση των χωροκοινωνικών ανισοτήτων για το σύνολο της Περιφέρειας,

Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, αστικού και εξωαστικού,

Η χωρική εξειδίκευση του προτύπου παραγωγικής ανασυγκρότησης της Αττικής σε όλους τους τομείς. Με έμφαση σ’ εκείνους που έχουν πληγεί σοβαρότερα απ’ την κρίση ή αναδεικνύονται ως προνομιακοί για την έξοδο απ’ αυτήν, κυρίως με κριτήριο την άμεση δημιουργία αντικειμένου και θέσεων απασχόλησης αλλά και τη βιωσιμότητα των εγχειρημάτων. Για παράδειγμα τομείς όπως το αγροτοδιατροφικό σύμπλεγμα σε συνδυασμό με εμπόριο και τουρισμό, ο κατασκευαστικός, με έμφαση σε επιχειρήσεις και έργα μικρής κλίμακας, η έρευνα και η εκπαίδευση, η πολιτιστική παραγωγή, κ.α.

Φίλες και φίλοι,

Με τη σημερινή μας πρώτη παρουσίαση ενός νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου για την Περιφέρεια Αττικής, αρχίζουμε τον αγώνα μας για τη μάχη των μαχών. Την Περιφέρεια Αττικής. Μια μάχη στην οποία δεν περισσεύει κανείς.

Αρχίζουμε σήμερα τον αγώνα για το αύριο. Αρχίζουμε σήμερα με γνώση των δυσκολιών, αλλά και με αισιοδοξία, Γιατί η μάχη για την Περιφέρεια της Αττικής είναι πρωτίστως μάχη για τη συμμετοχή των πολιτών, μάχη για τη Δημοκρατία. Μάχη που πρέπει να κερδηθεί. Και θα κερδηθεί. Για την κοινωνία και τις ανάγκες της, με τους πολίτες, από τους πολίτες, για τους πολίτες!

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ 18/03/2014