Αθήνα, 12 Μαΐου 2016

                                                                                        Αρ. Πρωτ. Οικ. 89502

1) Προς τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ

2) Προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

κ. Ντόναλντ Τουσκ

3) Προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

κ. Μάρτιν Σουλτς

4) Προς τον Επίτροπο Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας

κ. Δημήτρη Αβραμόπουλο

5) Προς τον Επίτροπο Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων

κ. Χρήστο Στυλιανίδη

Θέμα: Κοινή επιστολή προς τα αρμόδια όργανα της ΕΕ, το Συμβούλιο, την Επιτροπή, το Κοινοβούλιο για την ενίσχυση του ρόλου των Περιφερειών στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού / προσφυγικού ζητήματος.

Σήμερα οι Περιφέρειες του Νότου της Ευρώπης φιλοξενούν δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες / μετανάστες, με ανεπαρκή μέσα αλλά με μεγάλη αίσθηση της ευθύνης που τους αναλογεί. Επιδεικνύουν εμπράκτως αλληλεγγύη στο πλαίσιο της συλλογικής προσπάθειας για την ικανοποίηση των στοιχειωδών αναγκών των προσφύγων / μεταναστών – σίτισης, υγειονομικής περίθαλψης, ψυχολογικής στήριξης, κ.α.

Στην προσπάθειά τους αυτή, οι Περιφέρειες του Νότου της Ευρώπης, αντιμετωπίζουν σειρά κοινών προβλημάτων, που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης προκειμένου να παίξουν αποτελεσματικά το ρόλο που τους αναλογεί στη σημερινή, πρωτόγνωρη για τα μεταπολεμικά δεδομένα της Ευρώπης, κρίση. Πρόκειται για προβλήματα οικονομικά και προβλήματα που σχετίζονται με την αντιμετώπιση φαινομένων ‘ειδικών ομάδων’ όπως αυτό των ασυνόδευτων ανηλίκων. 

Προβλήματα που απαιτούν συντονισμένη αντιμετώπιση, τόσο από τα αρμόδια όργανα της ΕΕ όσο και από τις κυβερνήσεις των κρατών – μελών, προκειμένου οι Περιφέρειες να συνεχίσουν να δρουν αποτελεσματικά.

Οι Περιφέρειες, ως παράγοντες εμβάθυνσης της Δημοκρατίας, μπορούν να παίξουν ρόλο – κλειδί στην αντιμετώπιση του προσφυγικού – μεταναστευτικού, γιατί έχουν τη γνώση της επιτόπου κατάστασης και γιατί είναι σε θέση να παρέχουν τις απαραίτητες υπηρεσίες πρώτης ανάγκης.

Οι Περιφέρειες, και ειδικά οι Περιφέρειες του Νότου, εκείνες που βιώνουν από πρώτο χέρι τις συνέπειες της αβελτηρίας και της έλλειψης προετοιμασίας της ΕΕ απέναντι στο πολυπαραγοντικό προσφυγικό / μεταναστευτικό ζήτημα, μπορούν να είναι μέρος μιας κοινής ευρωπαϊκής ολοκληρωμένης λύσης. 

Ωστόσο για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις πιεστικές ανάγκες που δημιουργούν οι αυξανόμενες προσφυγικές / μεταναστευτικές ροές, για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της απροθυμίας ή ακόμη και της ευθείας παραβίασης του υπάρχοντος ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου από ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ, πρέπει να τύχουν της κατάλληλης στήριξης εκ μέρους της ΕΕ. 

Για το σκοπό αυτό καλούμε τα αρμόδια όργανα της ΕΕ, το Συμβούλιο, την Επιτροπή, το Κοινοβούλιο:

• Να επιταχύνουν τη διαδικασία αναθεώρησης του συστήματος του Δουβλίνου στην κατεύθυνση μιας πραγματικής ευρωπαϊκής κοινής πολιτικής ασύλου στη βάση της δίκαιης και ισόρροπης κατανομής των ευθυνών μεταξύ όλων των κρατών – μελών,

• Να διασφαλίσουν στις Περιφέρειες, στο πλαίσιο της διανομής ευρωπαϊκών πόρων για το μεταναστευτικό / προσφυγικό ζήτημα, τη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στους πόρους από τις αρμόδιες Διευθύνσεις (π.χ. ΓΔ Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων) τροποποιώντας τον υφιστάμενο κανονισμό που τις αποκλείει.

• Να διευκολύνουν την πρόσβαση των Περιφερειών που λειτουργούν ως παράγοντες – κλειδιά στο Μέσο Βοήθειας Έκτακτης Ανάγκης,

• Να παραχωρήσουν στις Περιφέρειες επιλεξιμότητα στο πλαίσιο των υφιστάμενων πόρων και μέσων, όπως του Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ) και άλλων συναφών, ειδικά όταν πρόκειται για ζητήματα στέγασης, υγειονομικής περίθαλψης, κοινωνικής στήριξης, εκπαίδευσης και ενσωμάτωσης, 

• Να διευκολύνουν την ανακατεύθυνση των τωρινών αδιάθετων πόρων στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων αλληλεγγύης της περιόδου 2007-2013, ιδίως του Ευρωπαϊκού Διαρθρωτικού και Επενδυτικού Ταμείου και του Μηχανισμού Γειτονίας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η σημερινή άνευ προηγουμένου πρόκληση, 

• Να διευκολύνουν συνέργειες μεταξύ Περιφερειών, διακυβερνητικών οργανώσεων, εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, διεθνών ΜΚΟ και Ευρωπαϊκών Φορέων, εν όψει της δημιουργίας επιλέξιμων σχηματισμών, οι οποίοι, στο πλαίσιο των υφιστάμενων κανονισμών, θα μπορούν να κινητοποιήσουν άμεσα πόρους από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και άλλων μέσων προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την μεταναστευτική κρίση, 

• Να δημιουργήσουν το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο προκειμένου οι Περιφέρειες, να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα κρίσιμα ζητήματα των ‘ειδικών ομάδων’ των ασυνόδευτων ανηλίκων, των μόνων γυναικών με παιδιά, των ατόμων με αναπηρία,  

• Να εφαρμόσουν τις κατάλληλες πολιτικές για την αντιμετώπιση του ζητήματος των θυμάτων των δικτύων λαθρεμπορίου. 

Οι Περιφέρειές μας θα συνεχίσουν να διασώζουν, να υποδέχονται και να περιθάλπουν τους βασανισμένους ανθρώπους, όπως πράττουν μέχρι τώρα, αντιμετωπίζοντας με λίγα μέσα αλλά με μεγάλη αποφασιστικότητα αυτή την πρωτόγνωρη, για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, κατάσταση. 

Τον αγώνα όμως αυτό οι Περιφέρειές μας δεν μπορούν να συνεχίσουν να τον δίνουν μόνες τους. Γιατί πρόκειται για αγώνα που αφορά, όχι μία Περιφέρεια, μία χώρα, ή έναν θεσμό. Αφορά τα θεμελιώδη ιδεώδη της ΕΕ και ευρύτερα το μέλλον του κοινού ευρωπαϊκού εγχειρήματος το οποίο σήμερα έχει απομειωθεί, ειδικά στα μάτια των νέων. Η στήριξη από την ΕΕ των Περιφερειών στο πλαίσιο μιας νέας ευρωπαϊκής προσφυγικής / μεταναστευτικής πολιτικής, θα εμβαθύνει τη δημοκρατία στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και θα καταστήσει την ΕΕ αξιόπιστη απέναντι στους πολίτες.

Με τιμή,

Οι Περιφερειάρχες:

Αττικής (Ελλάδα): Ρένα Δούρου,

Σικελίας (Ιταλία): Rosario Crocetta,

Λάτσιο (Ιταλία): Nicola Zingaretti